Zone Nedir? Zone Sınıfı Nelerden Oluşur?

Zone Sınıfı Nedir?

Yanıcı gazlar, sisler, buharlar ve yanıcı tozlar arasında bir ayrım yapılır. Bu ayrıma Zone adı verilir. Bu bölgeler 0, 1 ve 2 diye numaralandırılır. Burada seçilen ekipman için gereklilikler bölge 2’den 0’a doğru yükselir. Patlayıcı ortamlarda kullanılması için ExProof ekipmanlar tercih edilmelidir.

Patlayıcı Tehlike Bölgesi Nedir?

Parlayıcı ve yanıcı nitelikteki gaz, toz veya buharın hava ile karışarak patlayıcı kıvama geldikleri yerlere patlayıcı tehlike bölgesi denir.

Zone Sınıflandırması - Gaz

Zone sınıfı, bulunan bölgelerdeki patlayıcı kazaları numaralarla belirlenir. Kazanın neden nasıl çıktığı 

Zone 0: İçinde patlayıcı gazların ya da buharların sürekli ya da uzun süreli olarak belirtilen bölgede olduğu anlamına gelir. Örnek olarak “Yakıt tanklar ‘’Zone 0” olarak sınıflandırılır.

Zone 1: İçinde gazların veya buharların normal çalışma koşullarında patlama olasılığının az olduğu bölgelerdir. Tamir, bakım işleri gibi işlemler veya sızıntılar sebebiyle ortaya çıkarlar. Örnek olarak “yakıt doldurma istasyonunda yakıt pompasının bulunduğu yer Zone 1” olarak sınıflandırılabilir.

Zone 2: İçindeki patlayıcı gazların ya da buharların çok kısa süreli oluşturduğu kazaların veya olağanüstü nedenlerden veya kendiliğinden meydana gelen durumlardan dolayı ortaya çıkar. Örnek olarak “yakıt istasyonunun çevresi Zone 2” olarak sınıflandırılabilir.

Zone Sınıflandırması - Toz

Toz ve Liflerin neden olduğu patlama riskinin olduğu bölgeleri belirtmek için kullanılır.

Zone 20: Patlayıcı tozların veya liflerin sürekli olarak veya uzun süreli olarak belirtilen bölgede bulunduğu anlamına gelir.

Zone 21: Patlayıcı tozların veya liflerin normal çalışma koşullarında bulunma olasılığının az olduğu bölgelerdir. Tamir-Bakım işleri gibi işlemler ya da bir sızıntıdan dolayı ortaya çıkmaktadır.

Zone 22: Patlayıcı tozların ya da liflerin kısa süreli olarak oluştuğu, oluşabilecek potansiyel kazalar veya kendiliğinden ortaya çıkması durumunda adlandırılmaktadır.

Grup Sınıflandırması

Ortam bölge sınıfları olarakta söylenebilir. Sınıflandırma, bir aracın bulunduğu bölgedeki tehlike derecesine göre belirlenir. Örneğin: Benzin istasyonundaki bir araba eğer garajın içinde duruyorsa Zone 2 olarak adlandırılır. Benzinliğe gelen bir tankerin içindeki patlayıcı sıvının bir başka konteyner boşaltılması Zone 0. olarak adlandırılır. Son olarak arabaya benzin almaya gelen kişinin benzin pompa alanına yanaşması Zone 1 olarak nitelendirilir.

Kuzey Amerikan Görüşü ve Uygulaması

Division Sistemi: Amerikan görüşü ANSI/NFPA 70, NEC standartlarında belirlenmiştir. Amerikan standartları patlayıcı ortamları iki bölüme ayırmaktadır.

Division 1: Normal çalışma koşullarında patlayıcı ortam oluşan ve oluşma ihtimali yüksek olan ve uzun süren yerler DIVISION 1 kapsamındadır.

Division 2: Normal çalışma koşullarında patlayıcı ortam oluşma ihtimali az olan yerler. NEC patlayıcı maddelere göre de sınıf ayrımı yapmaktadır. Bunlara CLASS adı veriler.

Class I: Patlayabilir gaz ve buharlar.

Class II: Patlayabilir tozlar; kömür tozu un ve şeker tozu gibi.

Class III: Uçucu tozlar. Normalde tozdan daha iri maddeler. Pamuk tozu, hızar tozu, tekstilde kullanılan lifler gibi.