Kaçak Akım Rölesi Nedir ? Ne İşe Yarar ?

Elektrik akımının gerektiği her türlü yapı için birtakım önlemlerin alınması gerekir. Elektriksel bir arıza ve kaçak durumunda bunun karşılığında can kaybı ve maddi kayba kadar giden durumlar yaşanabilir. Konutlarınızda, iş yerlerinde kaçak akım rölesi kullanımıyla bu tarz olumsuz durumların yaşanmasının önüne geçilebilir. Bu sistem bir ihtiyaçtan da öte bir zorunluluktur. 

Kaçak Akım Rölesi Nedir?

Bir yapıdaki elektrik tesisatında elektrik kaçağı ve arızalar olması, maddi ve can kayıplarına kadar neden olur. Durumu şöyle açıklayabiliriz, elektrik kaynağına bağlı tüm elektronik cihazlar bu arıza ve kaçakla birlikte yanma, arızalanma riskiyle karşı karşıya kalır. Ürünlerin yanması size maddi bir hasardan da öte can kaybının, yaralanmaların önünü açabilir. Bu tarz durumların önlenebilmesi için elektrik altyapılarını koruma amaçlı olarak kaçak akım rölesinin kullanıldığını biliyoruz. 

Kullanımının hayati bir öneme sahip olduğu kaçak akım rölesi nedir de en kısa ve anlaşılabilir haliyle, elektrik devresinde tespit edilen kaçak sonrasında sistemi kapatan veya koruma altına alan bir sistemdir denilebilir. 

Kaçak Akım Koruma Rölesinin Temel Koruma Konsepti ve Çalışma Prensibi

Özel bir çalışma prensibi vardır. Buna en yakın örneği merkezi ısıtmanın olduğu konutları gösterebiliriz. Kazan dairesinden tüm tesisata gönderilir, her yer eşit şekilde ısıtılmış olur. Burada ilk olarak su radyatörde ısıtılıp kazana, oradan da tesisata gider. Kazandan çıkan ve sonrasında geri dönen su eşit olması tesisatta bir sıkıntı olmadığı anlamına gelir. Aksi durumda, gelen su ile giden su eşit değilse akış dedektörü bu sızmayı tespit ederek, sistemi kapatır. Aynı durumda elektrik altyapısında kaçak akım korumasıyla sağlanır. 

Toroid içerisinde devreden çıkan ve giren elektrik akımın eşitliği sağlanır. Eğer ki burada bir dengesizlik oluşursa manyetik akı denilen durum gerçekleşir. Devrede kaçak veya arıza gibi bir durumun olması kaçak akım rölesinin fark edilmesi elektrik çok kısa bir süre içerisinde kesilir. Kaçak akımın bu şekilde ani bir hamleyle engellenmesi olası birçok kazayı önler. 

Kaçak Akım Koruma Rölelerinde Seçim

Elektrik devrelerindeki kaçak akımı engelleyebilmek için tek bir akım koruma seçeneği yoktur. Bunları üç farklı kategoride inceleyebiliriz;

30mA; daha çok kullanıcıların korunmasına yönelik tercih edilir.

300mA,teçhizatın korunmasına yöneliktir. 

500mA da selektivite olan durumlar için koruma amaçlı tercih edilir. 

Bunun dışında bu sistemi tiplerine göre de kategorilere ayırabiliriz;

AC Tipi; alternatif akımlarda kullanılır.

A Tipi; alternatif akım ile DC bileşen titreşimli akımlara uygundur. 

B Tipi; alternatif ve DC bileşen titreşimi dışında süreklilik gösteren hata akımlarında kullanıma uygundur. 

Kaçak Akımın İnsan Vücuduna Olan Etkileri Nelerdir?

Elektriğin belirli bir eşiğin üstündeyken insan vücudu ile temas etmesi ölümcül ve ciddi yaralamalı sonuçlar doğurabilir. 

- 10mA’da gıdıklanma hissi oluşturur.

- 30mA’da ciddi hayati riskler oluşturabilir. Temas edilen bölgede uyuşukluk oluşturur, istem dışı kas hareketlerine neden olur.

- 1A ile kişide ölüm riski olur. Kalp durması, bilinç kaybı ve nefes darlığına neden olur.